تشخیص صحیح برای انتخاب روش درمانی مناسب ضروری است. در تعیین ناهنجاری های ارتودنسی، اندازه گیری ها با گرفتن فیلم های مختلف اشعه ایکس و همچنین معاینه فیزیکی انجام می شود. در نتیجه این اندازه گیری ها مشخص می شود که مشکل اسکلتی است یا دندانی و اگر اسکلتی است از کدام استخوان ها مشکل دارد. پس از مشخص شدن مشکل، روش درمانی مناسب با در نظر گرفتن انتظارات و رضایت بیمار انتخاب می شود.

ابزارهای مورد استفاده در درمان ارتودنسی:

وسایل متحرک: بیشتر در درمان ناهنجاری های اسکلتی کاربرد دارند. بیمار می تواند آن را پوشیده و خارج کند. پیروی از بیمار در موفقیت دستگاه های متحرک بسیار مهم است.
براکت ها و سیم ها: ابزاری هستند که برای ردیف کردن مناسب دندان ها روی استخوان فک استفاده می شوند. بیمار نمی تواند آن را پوشیده و خارج کند. در مشکلات دندانی و اسکلتی استفاده می شود.
پلاک های شفاف: ابزاری برای درمان ارتودنسی است که در سال های اخیر با پیشرفت تکنولوژی پدیدار شده و نتایج بسیار موفقی به همراه دارد. بیمار می تواند آن را پوشیده و خارج کند. هم زیبایی شناختی تر و هم راحت تر از درمان ثابت است.